ایزو 9001 چیست و چه کاربردی در کنترل کیفیت دارد؟

  • ۷۲

 

ایزو 9001 یک استاندارد بین‌المللی است که الزامات یک سیستم مدیریت کیفیت (QMS) را مشخص می‌کند. معنای مدیریت را برنامه ریزی، کنترل، هدایت و نظارت می دانند و در ایزو 9001 قرار است این اقدام ها با رویکرد کیفیت انجام شود. سازمان‌ها این استاندارد را برای نشان دادن توانایی خود در ارائه مداوم محصولات و خدماتی که الزامات، نیازهای مشتری و مقررات را برآورده می‌کنند، به کار می‌گیرند.

برای اینکه 9001 ISO منتشر و به روزرسانی شود، باید مورد توافق اکثریت کشورهای عضو قرار می‌گرفت تا به عنوان یک استاندارد بین‌المللی شناخته شده، تبدیل شود؛ این موضوع به این معنی است که اکثریت کشورهای جهان آن را پذیرفته‌اند.

.

سیستم مدیریت کیفیت چیست؟

.

سیستم مدیریت کیفیت که به آن QMS نیز گفته می‌شود، مجموعه‌ای از خط مشی‌ها، فرآیندها، رویه‌ها و مستندات است. این مجموعه از اسناد، مجموعه‌ای از قوانین داخلی را تعریف می‌کند که بر نحوه خلق و ارائه محصول یا خدمات شما به مشتریان توسط شرکت شما حاکم است.

QMS  باید متناسب با نیازهای شرکت شما و محصول یا خدماتی باشد که به مشتریان خود ارائه می‌دهید، اما استاندارد ایزو 9001 مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها را ارائه می‌کند تا مطمئن شوید هیچ عنصر مهمی که یک QMS برای موفقیت نیاز دارد را از دست نخواهید داد.

ISO 9001: 2015  یک استاندارد بین المللی شناخته شده برای ایجاد، اجرای و حفظ سیستم مدیریت کیفیت برای هر شرکت است. این استاندارد در نظر گرفته شده است که توسط سازمان ها در هر اندازه یا صنعت مورد استفاده قرار گیرد و می تواند توسط هر شرکت استفاده شود.

به عنوان یک استاندارد بین المللی، آن را به عنوان پایه ای برای هر شرکت برای ایجاد یک سیستم برای اطمینان از رضایت مشتری و بهبود به رسمیت شناخته شده است، و به همین ترتیب، بسیاری از شرکت ها این نیاز را به عنوان حداقل الزام برای سازمان به عنوان تامین کننده میدانند.

از آنجا که شما فرآیندهای خود را حسابرسی میکنید، و همچنین داشتن یک گواهینامه ایزو دلیل بر این این حسابرسی شماست میتوانید مشتری خود را از حسابرسی ها بی نیاز کنید. به همین دلیل است که ایزو ۹۰۰۱ برای بسیاری از شرکت ها ضروری است تا در بازار رقابت کنند.
علاوه بر این، مشتریان شما اطمینان حاصل خواهند کرد که شما سیستم مدیریت کیفیت را بر اساس هفت اصل مدیریت کیفیت ایزو ۹۰۰۱ ایجاد کرده اید.

در حقیقت، ایزو ۹۰۰۱ یک استاندارد اساسی و تاثیر گذار است که به عنوان مبنایی که گروههای صنعتی می خواهند به نیازهای صنعتی خاصی اضافه کنند میباشد، به این ترتیب استاندارد صنعتی خود را ایجاد می کنند؛ این شامل AS9100 برای صنعت هوافضا، ISO 13485 برای صنعت وسایل پزشکی و AITF 16949 برای صنعت خودرو است.

 

 

الزامات سیستم مدیریت کیفیت

.

برای هر فرآیند در QMS (سیستم مدیریت کیفیت) ، قوانینی وجود دارد که شما باید آن ها را رعایت کنید. این فهرست به شما انواع الزامات سیستم مدیریت کیفیت در استاندارد را ارایه می‌دهد:

  • تعریف، کنترل و بهبود فرایندهای درون شرکت شما
  • ایجاد نقش رهبری
  • برنامه ریزی نتایج و تغییرات مورد انتظار
  • شناسایی و رسیدگی به خطرات و فرصت ها
  • مدیریت تمام منابع (تجهیزات، ابزار، کارمندان)
  • ایجاد اطلاعات مستند (روش ها، دستورالعمل های کاری، نقشه ها، پرونده ها، و غیره)
  • نظارت بر سیستم (اندازه گیری، ممیزی، بازبینی، و غیره)
  • پیدا کردن و حل مشکلات و علل آنها
  • بهبود تمام فرآیندها

 

الزامات ایزو 9001 چیست؟

.

ساختار استاندارد ایزو 2015: 9001 به 10 بخش (بند) تقسیم شده است. سه مورد اول، بندهای مقدماتی هستند و هفت مورد بعدی شامل الزامات سیستم مدیریت کیفیت است که یک شرکت یا سازمان می‌تواند بر اساس آن‌ها این گواهی‌نامه را دریافت کند. در ادامه 7 بند مهم را معرفی خواهیم کرد:

  • بند 4 زمینه سازمان : این بخش در مورد الزاماتی که به منظور پیاده‌سازی QMS و برای درک سازمان شما لازم است، صحبت می‌کند. این بند شامل الزاماتی برای شناسایی مسائل داخلی و خارجی، شناسایی افراد ذینفع و انتظارات آن‌ها، تعریف محدوده QMS ، شناسایی فرآیندهای شما و نحوه تعامل آن‌ها با یکدیگر است. نکته قابل توجه این است که انتظارات طرف‌های ذینفع شامل الزامات نظارتی نیز می‌شود.
  • بند 5 رهبری : الزامات رهبری، نیاز به مدیریت ارشد را برای کمک به اجرای QMS بیان می‌کند. مدیریت ارشد باید با اطمینان از تمرکز بر مشتری، تعریف و ابلاغ خط مشی کیفیت و تخصیص نقش‌ها و مسئولیت‌ها در سراسر سازمان، تعهد خود را به QMS نشان دهد.
  • بند 6 برنامه‌ریزی : مدیریت ارشد سازمان نیز باید برای عملکرد مستمر QMS برنامه‌ریزی داشته باشد. ریسک‌ها و فرصت‌های QMS در سازمان باید ارزیابی شده و اهداف کیفی برای بهبود، شناسایی و برای دستیابی به این اهداف برنامه‌ریزی شوند.
  • بند7 پشتیبانی : بخش پشتیبانی، به مدیریت تمام منابع برای اجرای QMS می‌پردازد که لزوم کنترل همه منابع از جمله منابع انسانی، ساختمان‌ها و زیرساخت‌ها، محیط کار، منابع نظارت و انداز‌ه‌گیری و دانش سازمانی را پوشش می‌دهد. این بخش همچنین شامل الزامات مربوط به شایستگی، آگاهی، ارتباطات و کنترل اطلاعات مستند (اسناد و سوابق مورد نیاز برای فرآیندهای شما) نیز هست.
  • بند 8 عملیات : الزامات عملیات با تمام جنبه‌های برنامه‌ریزی و ایجاد محصول یا خدمات سروکار دارد. این بخش شامل الزامات مربوط به برنامه‌ریزی، بررسی نیازمندی‌های محصول، طراحی، کنترل تامین‌کنندگان خارجی، خلق و انتشار محصول یا خدمات و کنترل خروجی‌های فرآیند ناسازگار است.
  • بند9 ارزیابی عملکرد : این بخش شامل الزامات موردنیاز برای اطمینان از این امر است که شما بتوانید نظارت بر عملکرد QMS خود را به خوبی انجام دهید. این بند شامل نظارت و اندازه‌گیری فرآیندهای شما، ارزیابی رضایت مشتری، ممیزی داخلی و بررسی مداوم مدیریت QMS  است.
  • بند 10- بهبودها : آخرین بند شامل الزامات موردنیاز برای بهبود QMS شما در طول زمان است. این بخش شامل نیاز به ارزیابی عدم انطباق فرآیند و انجام اقدامات اصلاحی برای فرآیندها است. این بخش‌ها بر اساس چرخه PDCA هستند که از این عناصر، برای اعمال تغییرات در فرآیندهای سازمان در راستای هدایت و حفظ پیشرفت‌ها در فرآیندها استفاده می‌کند.

 

 

7 بند اصلی iso 9001

 

 

مزایای پیاده سازی 2015 9001ISO

سیستم مدیریت کیفیت ایزو ۹۰۰۱ به سازمان کمک می‌کند تا فرآیندهای خود را ساده کند، خطاها را کاهش دهد و ارتباطات داخلی را بهبود بخشد. شرکت‌هایی که این رویکرد را اتخاذ می‌کنند، از افزایش روحیه کارکنان، بهبود رضایت مشتری و درآمد بالاتر بهره‌مند خواهند شد. به طور خلاصه می‌توان گفت از طریق صدور گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ نشان می‌دهید که سازمان شما مشتری‌مدار و متعهد به ارائه خدمات با کیفیت بالا است. در ادامه مهم‌ترین مزایای استفاده از استاندارد ایزو ۹۰۰۱ آمده است:

  • ·         افزایش بهره‌وری : با پیروی از بهترین روش کار و تمرکز بر کیفیت می‌توانید هزینه‌ها را کاهش دهید.
  • ·         افزایش درآمد : از طریق شهرت ایزو ۹۰۰۱ می‌توانید مناقصه‌ها و قراردادهای بیشتری را برنده شوید و با کارآمدی بالاتر، مشتریان بیشتری را حفظ کنید. این کار به تکرار سفارش‌های بیشتر و افزایش درآمد هم کمک می‌کند.
  • ·         ارتقای رضایت مشتری : با درک نیازهای مشتریان و کاهش خطاها، اعتماد آن‌ها را نسبت به توانایی خود در ارائه محصولات و خدمات افزایش خواهید داد.
  • ·         بهبود روابط تامین‌کننده : گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ تضمین می‌کند که فرآیندهایی با بهترین عملکرد وجود دارد تا به زنجیره تامین کارآمدتر کمک کند. صدور این گواهینامه اعتماد تامین‌کنندگان را به فرآیندهای سازمان افزایش خواهد داد.
  • ·         بهبود روحیه کارکنان : با بهبود ارتباطات داخلی، اطمینان حاصل می‌کنید که همه با یک دستور و چارچوب کلی کار می‌کنند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

اصول ISO 9001

 

نحوه‌ی استقرار، پیاده سازی و مستند سازی ISO 9001 : 2015 در سازمان

.

در ویرایش جدید استاندارد ایزو ۹۰۰۱، تفکر مبتنی بر ریسک، دانش سازمانی، محیط کسب‌وکار و شناسایی نیاز ذی‌نفعان موضوعات جدید می‌باشند که سازمان باید به آن‌ها نیز توجه نماید.
استقرار سیستم مدیریت کیفیت ایزو ۹۰۰۱ ویرایش ۲۰۱۵ همانند سایر سیستم‌های مدیریتی دارای مراحلی می‌باشد :

  •  قبل از هر چیز ابتدا باید وضعیت شرکت و فرآیندهای تعریف شده را در غالب یک گزارش بررسی نموده و بفهمیم که سازمان و یا شرکت مورد نظر در حال حاضر، در چه جایگاهی قرار دارد. این گزارش به عنوان گزارش شناخت سیستم مدیریت، شناخته می‌شود.
  • قدم بعدی آموزش سیستم مدیریت کیفیت می‌باشد. به این معنی که باید نحوه‌ی استقرار و کاربرد این سیستم برای مدیران مجموعه مشخص و گویا باشد. با این کار مطمئن میشویم که تمام مدیران از خواسته های مدیریت کیفیت و همچنین مزایای آن با خبر و مطلع هستند
  • گام بعدی که به نحوی مهم ترین گام است، مستند سازی سیستم مدیریت کیفیت می‌باشد. در این گام فرم ها، روش اجرایی ها، دستورالعمل ها و…. متناسب با سازمان تدوین می‌گردند.
  • ممیزی سیستم مدیریت کیفیت، گام بعدی در این فرآیند می‌باشد که در صورت اجرای درست منجر به صدور گواهی نامه می‌شود.

 

مراحل دریافت گواهینامه ایزو

.

در تمامی سازمان ها و شرکت ها جهت دریافت گواهینامه ایزو مراحل زیر طی می شود:

  • ارزیابی و بررسی کلیه مدارک و مستندات سازمان که شامل طراحی کلی سیستم، دستورالعمل ها و روش های اجرایی می باشد در محل سازمان متقاضی

 در واقع در این مرحله وضعیت کنونی سازمان و ماهیت آن مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد.

  • بررسی رویه اجرایی سوابق و مستندات

 به عبارت بهتر بررسی و ارزیابی عملکرد سیستم که از طریق بازدید از قسمتهای مختلف سازمان متقاضی با هدف بررسی انطباق فعالیتهای جاری با الزامات استانداردها و کلیه مستندات صورت می گیرد.

  • رفع عدم انطباق در صورت وجود.
  • ثبت و صدور گواهینامه ایزو که پس از مشاهده شواهد عینی و یا مشاهده اقدامات اصلاحی جهت رفع عدم انطباق صورت می گیرد.

 

لازم به ذکر است گواهینامه های ایزو به صورت ۳ ساله صادر می شوند. سال دوم و سوم سازمان گواهی دهنده به منظور حصول اطمینان از ادامه رویه سازمان مطابق با استانداردها و سیستم طراحی شده ارزیابی مراقبتی انجام می دهد.

 

 

نقش مؤسسات خصوصی در اخذ گواهینامه ایزو

.

هر چند که مراحل اخذ گواهینامه ایزو برای تمامی استانداردهای آن تقریباً مشابه هم است، اما در اجرا دارای تفاوت های ساختاری زیادی می باشد. به همین دلیل بهتر است برای اخذ گواهینامه ایزو از خدمات یک موسسه حقوقی که دارای کارشناسان و متخصصین با تجربه در حوزه های حقوقی و مهندسی می باشد استفاده شود تا پیاده سازی و اخذ هر نوع استانداردی در سازمان به بهترین نحو صورت بگیرد.

.


دریافت فایلPdf :دریافت

OKR چیست ؟

  • ۳۵

هر سازمان و شرکتی در کسب ‌و‌کار خود، اهدافی را دنبال می‌کند و همواره در پی ایجاد هماهنگی بین افراد سازمان خود است. قطعا هرچه آن سازمان گسترده‌تر و زیر مجموعه‌ های بیشتری داشته باشد؛ امکان پیچیدگی بیشتری برای ایجاد هماهنگی در بین افراد جهت پیشبرد اهداف وجود دارد و مستلزم صرف زمان زیادی است. در این زمان استفاده از OKR می‌تواند نقش زیادی در جهت ایجاد هماهنگی در سازمان ایفا ‌کند.

.

OKR  مخفف عبارت Objective & Key Results  بوده و به معنای “اهداف و نتایج کلیدی”  است. در مدل OKR ، راهکارهایی برای تعریف و پیگیری اهداف و ارزیابی نتایج آن‌‌ها معمولاً به صورت فصلی (۳‌ماهه) و سالانه وجود دارد.

.

تکنیک OKR که ایده‌ی آن برای اولین بار در سال ۱۹۷۰ توسط اندی گراو در شرکت اینتل مطرح شد، مدیریت بر مبنای اهداف و نتایج کلیدی است. ۲۹ سال بعد در سال ۱۹۹۹ جان دوئر در کمپانی بزرگ گوگل با اندکی تغییرات آن را معرفی کرد.

 

شرکت گوگل با استفاده از روش OKR توانست تعداد کارمندان خود را از ۴۰ نفر به ۶۰۰۰ نفر افزایش دهد و حدود ۲۰ سال است که از این روش جهت پیشبرد اهداف سازمان خود استفاده می‌کند.

البته این‌طور نیست که تنها شرکت‌های ارائه‌دهنده سرویس‌های دیجیتالی و آنلاین از سیستم  OKR استفاده ‌کنند؛ شرکت‌هایی مانند والمارت، تارگت و گاردین هم با کمک مدل OKR اهداف سازمانی خود را مدیریت می‌کنند.
OKR  در واقع یک فرآیند مدیریت رهبری بسیار موفق است که هدف آن اتصال سازمان، دپارتمان، تیم و اشخاص و یک معیار برای اندازه‌گیری میزان دستیابی به اهداف و تبدیل معیارهای کیفی به پارامترهای کمی است.

.

شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) به شما نمی‌گویند که چه چیزی باید تغییر یا بهبود یابد تا معیارهای رشد کسب‌وکار شما افزایش یابد، در حالی که OKR به شما کمک می‌کند تا به وضوح ببینید که معیارهای کسب‌وکارتان چگونه با کار روزانه‌تان مرتبط است. در این روش ، اهداف سازمان کاملا ملموس، واضح و دقیق تعریف می‌شود و هر شخص با اطلاع از وظایف و مسئولیت‌های مربوط به خود، برای تحقق این اهداف مشخص تلاش می‌کند.

مشخص کردن اهداف در سیستم OKR سبب می‌شود هر شخص به طور کامل از وظایف خودش آگاه باشد و با تمرکز کامل و بدون انحراف به انجام دادن وظایفش مشغول شود.

OKR  شامل لیستی از ۳ تا ۵ هدف با بالاترین اولویت برای هر شخص است که هر کدام از این اهداف، دارای ۳ تا ۵ زیر هدف و نتیجه کلیدی قابل اندازه‌گیری هستند،
هر نتیجه کلیدی شامل یک نمره‌ی پیشرفت است که از (( ۰-۱۰۰٪ یا ۰ تا ۱٫۰ )) بوده و میزان حصول به نتیجه را نشان می‌دهد.
در این روش یک رهبر و یا مدیر وجود دارد که تیم را هدایت و راهبری می‌کند.  نمره قابل قبول برای هر OKR بین ۰٫۶ تا ۰٫۷ است. اگر افراد همواره نمره ۱ بگیرند؛ بدین معناست که OKR آن‌ها به اندازه کافی جاه‌طلبانه نبوده است.

از طرف دیگر اگر افراد همواره نمراتی در بازه ۰ تا ۰٫۳ بگیرند؛ به این معنا است که OKR منطقی تعریف نشده و دستیابی به آن غیر ممکن بوده است. تعریف منطقی و مشورتی این معیارها یکی از عوامل اصلی موفقیت متد OKR است.

 .

مزایای  OKR:

 .

  • تأثیر بر کسب‌وکار: تحقیقات نتایج استفاده ز نرم افزار OKR نشان می‌دهد کسانی که از سیستم OKR استفاده می‌کنند در مشاغل خود بسیار مؤثرتر هستند و در نتیجه عملکرد بهتری دارند و بیشتر می‌فروشند. گروهی که از OKR استفاده نمی‌کردند و در این تحقیق شرکت کردند، درخواست کردند که در چرخه‌های بعدی در این پروسه شرکت کنند.
  • مزایای فرهنگی: بزرگ‌ترین تأثیر استفاده از سیستم OKR، تغییر فرهنگی از حالت خروجی-محور به حالت نتایج-محور است. OKR تمرکز، پاسخگویی، شفافیت و همسویی را در یک سازمان ایجاد می‌کند. در نتیجه شاهد افزایش عملکرد و مشارکت کارکنان خواهید بود.
  • هم‌راستایی استراتژیک: OKR  به مدیران و کارکنان کمک می‌کند تا تمام تلاش خود را در یک راستا قرار دهند و مطمئن شوند که همه افراد در یک مسیر در حال حرکت هستند.
  • عملکرد متمرکز: با استفاده از نرم افزار OKR کارهایتان را اولویت‌بندی کرده و روی مواردی تمرکز می‌کنید که بیشترین تأثیر را در موفقیت کسب‌وکارتان دارند.
  • کارکنان درگیر: وقتی افراد باهدفی درگیر می‌شوند، نتایج بیشتری را کسب می‌کنند. OKR سبب می‌شود تا همه هدف اصلی را درک کنند.

 .

یکی از مزایای اصلی استفاده از KPI ها این است که به شما کمک می کند پیشرفت را در جهت دستیابی به اهداف تجاری خاص اندازه گیری کنید. این به شما این امکان را می دهد که مناطقی را که در آن موفق هستید و مناطقی که نیاز به پیشرفت دارید را شناسایی کنید. KPIها همچنین روشی واضح و قابل اندازه گیری برای ارزیابی موفقیت یک فرآیند یا حوزه خاصی از کسب و کار ارائه می دهند.

 .

.

تفاوت KPI و  OKR:

.

تفاوت KPI و OKR

OKR

KPI

اهداف و نتایج کلیدی

شاخص کلیدی عملکرد

روش هدف گذاری که باعث بهبود عملکرد و ایجاد تغییرات می شود

از معیارهای کسب و کارها است که منعکس کننده عملکرد است

برای همسویی، تعامل و تمرکز استفاده می شود

برای اندازه گیری و مدیریت عملکرد استفاده می شود

امکان استفاده به صورت آبشاری که از سطوح بالای مدیریتی به سایر بخش های سازمان سرازیر می شوند

بیشتر در سطح مدیریتی و از سطوح بالا به پایین استفاده می شود

اغلب قابل تنظیم مجدد، تطبیق، ردیابی و ارزیابی مجدد است

قابل تغییر و آن هم به طور مرتب نیست

یک حوزه خاص برای بهبود که باید روی آن تمرکز کرد

سطح عملکردی که هر فرد در سازمان به آن دست می یاد، با این شاخص اندازه گیری می شود

آگاه کردن تمام افراد سازمان از اهدافی که شرکت باید به آنها دست یابد

بر پایدار بودن شرایط نظارت دارد و برای آن بنچمارک هایی ارایه می دهد

 

 .

مثالی برای درک بهتر OKR :

 

  • هدف افزایش ۳۰ درصدی درآمد
  • نتیجه کلیدی ۱ جذب ۵۰ مشتری جدید
  • نتیجه کلیدی ۲ افزایش ۲۰ درصدی سهم بازار
  • نتیجه کلیدی ۳ افزایش ۸۵ درصدی ماندگاری مشتری

.

در OKR هدف به شما میگوید که کجا بروید و نتیجه کلیدی به شما میگوید که آنجا هستید یا نه ؟ بنابراین هنگام کار با OKR باید دو سوال از خود بپرسید.

.

  • کجا باید بروم؟ پاسخ هدف است.
  • چگونه بفهمم که آنجا هستم؟ پاسخ نتایج کلیدی است.

.

.

نمونه‌هایی از اهداف گروهی

نمونه‌هایی از نتایج کلیدی

نمونه‌هایی از اقدام

توسعه یک موتور سبک‌تر

کاهش وزن سوخت پمپ تا ۱۰ درصد

ساخت نمونه اولیه پمپ سوخت

طراحی جست‌وجوی تعاملی

کاهش زمان بارگذاری صفحات در کمتر از یک ثانیه

اجرای گزارش کارایی معمول

افزایش فروش کتاب‌های غیرتخیلی

فروش کتاب‌های آموزشی به ارزش یک میلیون واحد پولی

افزودن ۱۰۰۰ عنوان کتاب به فروشگاه آنلاین

 .

.

برای مدیریت سازمان و رسیدن به اهداف متفاوت، روش‌ها و مدل‌های متفاوتی وجود دارد. یکی از این روش‌ها سیستم اهداف و نتایج کلیدی است. علی رغم تفاوت هایی که بین KPI و OKR وجود دارد، این دو شاخص مکمل یکدیگر هستند و در واقع به صورت ذاتی یکدیگر را همراهی می کنند. OKR می تواند به بهبود KPI نیز کمک کند.

.

فایل آموزشی این پست جهت دانلود و استفاده ی همکاران قرار گرفته است.


لینک دانلود فایل PDF:دریافت

ترجمه ی فارسی استاندارد تحلیل علل ریشه ای

  • ۵۲

.

.

تحلیل علل ریشه ای چیست؟

تحلیل علل ریشه ای یا به‌اختصار RCA، فرایند کشف دلایل اصلی مشکلات، به‌منظور شناسایی راه‌حل‌های مناسب است. RCA فرض می‌کند که پیشگیری از بروز مشکل و حل‌وفصل سیستماتیک برای مسائل اساسی، بسیار مؤثر است و نباید فقط علائم موقت را از بین ببریم.

تجزیه‌وتحلیل ریشه‌ای علت را می‌توان با مجموعه‌ای از اصول، تکنیک‌ها و روش‌های مختلف انجام داد و برای شناسایی علل اصلی یک رویداد یا روند می‌توان از آن استفاده کرد. تحلیل علل ریشه ای با جست‌وجوی فراتر از علت و معلول سطحی، می‌تواند فرایندها یا سیستم‌هایی را که در وهله اول شکست خورده یا مشکلی را ایجاد کرده‌اند، نشان دهد.

متن  فارسی استاندارد تحلیل علل ریشه ای جهت دانلود همکاران در این پست قرار گرفت.


لینک دانلود: دریافت

نگهداری و تعمیرات ماشین های صنعتی

  • ۸۴

ماشین ها و دستگاه‌هایی که دارای قطعات متحرک هستند، بعد از مدتی دچار فرسودگی و فرسایش قطعات می‌شوند. ضمن اینکه گاهی ممکن است در اثر سایش زیاد یا خرابی نیاز به تعویض قطعات داشته باشند. از این رو مراقبت و توجه به ماشین ها و دستگاه‌ها اهمیت زیادی دارد.

هریک از انواع تعمیر و نگهداری باید به موقع در مورد دستگاه‌ها اجرا شود. در غیر این صورت سود چندانی برای صاحبان صنایع نخواهد داشت. تقریباً تمام ماشین‌های صنعتی نیاز به روغن کاری مداوم دارند. حال آنکه روغن‌های استفاده شده در دستگاه بعد از مدتی کارایی اولیه خود را از دست می‌دهند و نیاز به تعویض دارند. عدم تعویض به موقع روغن یا استفاده از روغن نامطلوب می‌تواند نابودی قطعات را به همراه داشته باشد. با این توصیف، ضرورت انواع نگهداری و تعمیرات در صنایع مختلف به خوبی روشن می‌شود.

استراتژی های تعمیرات و نگه داری:

.

نگهداری و تعمیرات اصلاحی

وقتی یک تجهیز خراب می شود چند نوع اقدام باید روی آن انجام گیرد که این اقدامات مفاهیم مختلفی را دنبال می کنند:

1. مهم است که این خرابی به دیگر تجهیزات یا قطعات آن دستگاه تسری پیدا نکند و لذا باید اقداماتی را تعریف و طرح ریزی کرده باشید که جلو تسری یک خرابی به دیگر تجهیزات را بگیرد این اقدامات را اقدامات محدود کننده یا موردی فوری می گویند که گاها می تواند خیلی ساده و سریع باشد مثل خاموش کردن دستگاه یا اینکه مفصل و کارهای زیادی داشته باشد مثل خرابی یک دستگاه در صنعت پتروشیمی که باید خوراک ورودی و خروجی تنظیمات مختلفی انجام گردد و شیرها و تجهیزات دیگری آمادگی لازم برای توقف تجهیز را مهیا سازند.

2. اقدام بعدی این است که تجهیز را به حالت آماده بکاری قبلی برگردانده شود یعنی تجهیز را درست کنید. این اقدام را اصلاح می گویند. قطعات معیوب تعویض و دستگاه تعمیر می شود و ایرادات رفع و دستگاه آماده بکار است و تحویل تولید می گردد.

3. بعد از دو اقدام فوق باید به تجزیه و تحلیل علت ریشه ای وقوع این خرابی در دستگاه پرداخته شود. که مبحث تجزیه و تحلیل علل ریشه ای خرابی تجهیزات RCFA طرح موضوع می شود. برای شناسایی و جلوگیری از وقوع مجدد این خرابی در دستگاه باید بررسی کنید که چرا و چه علل باعث شدند که این تجهیز عملکرد لازم را مهیا نسازد و خراب شود. خروجی این تحلیل اقداماتی است که به آنها اقدامات اصلاحی می گویند. لذا کلیه فعالیت های نگهداری و تعمیراتی که بروی کنترل، شناسایی و جلوگیری از وقوع علل ریشه ای خرابی انجام می شود اقدام اصلاحی است.

4. اقدامات اصلاحی یا همان نگهداری و تعمیرات اصلاحی باید خواصی داشته باشد. اول اینکه وقتی این اقدامات را روی تجهیز انجام می دهید باعث شود دیگر وقوع خرابی روی تجهیز تکرار نشود و دوم بروی کلیه خانواده گروه تجهیزات موجود در سازمان اقدامات اصلاحی تعمیم داده شود.

نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه

اصطلاحا می گویند نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه PM مجموعه فعالیت هایی است که برای جلوگیری از وقوع یک خرابی در تجهیزات انجام می گردد. این مجموعه از فعالیت ها ممکن است تعمیراتی یا نگهداری محور باشند و باعث پیشگیری از وقوع یک خرابی یا حادثه و توقف برنامه ریزی نشده تجهیزات گردند. فعالیت های نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه شامل بازرسی ، بازدید ، سرویس ، آچارکشی ، بالانس کردن ، تعویض قطعات ، روانکاری و غیره است.

نگهداری و تعمیرات مبتنی بر وضعیت

در نگهداری و تعمیرات مبتنی بر وضعیت (CBM)، عملکرد تجهیز تحت نظارت قرار می‌گیرد تا مشخص شود چه اقدامات نگهداشتی باید بر روی آن انجام شود. در این استراتژی برای پی بردن به نقطهیآغاز شکستِ تجهیز پیش از خرابی از شاخص‌های مشخصی چون اندازه‌گیری ارتعاش یا دما، استفاده می‌شود.

نگهداری و تعمیرات پیشبینانه (پیشگویانه)

گاها نگهداری و تعمیرات پیشگویانه نیز گفته می شود که واژه خوب و حرفه ای برای PDM predictive Maintenance نیست. به صورت خلاصه نت پیش بینانه  PDMفعالیت های مبتنی بر پایش وضعیت تجهیزات می باشد که به مجری داده های آماری خوبی برای تعیین و پیش بینی احتمال وقوع یک خرابی در تجهیز را در آینده می دهد. بعد از تشخیص وقوع یک خرابی در تجهیز واحد نت می تواند فعالیت های تعمیراتی پیشگیرانه را روی تجهیز در یک زمان برنامه ریزی شده تبیین و اجرا کند. عمده فعالیت های نگهداری و تعمیرات پیش بینانه بروی پایش وضعیت CM Condition Monitoring متمرکز است تکنیک های آنالیز روغن Oil Analysis ، ترموگرافی ، ارتعاش سنجی ، صداسنجی ، ضخامت سنجی و تحلیل جریان الکتریکی ماشین مجموعه ای از متداول ترین فعالیت های پایش وضعیت در حوزه نت پیش بینانه است.

نگهداری و تعمیرات اضطراری

وقتی یک تجهیز خراب می‌شود باعث توقف تولید و عدم ارائه عملکرد مورد انتظار ما از دستگاه را پیش می‌آورد که باید هر چه سریع نسبت به رفع خرابی و شروع تولید یا کار دستگاه اقدام شود. مجموعه‌ای از فعالیت‌های ذکر شده در نگهداری و تعمیرات اصلاحی باید انجام گردد که مهم ترین آنها اقدامات محدود کننده از تسری خرابی به دیگر تجهیزات و قطعات و اصلاح و یا درست کردن دستگاه به شرایط عملکردی مورد انتظار است.

نگهداری و تعمیرات مبتنی بر شکست

تعمیرات مبتنی بر شکست در ۲ گروه برنامه‌ریزی نشده و برنامه‌ریزی شده تقسیم‌بندی می‌شود.

تعمیرات مبنی بر شکست برنامه‌ریزی شده به شکل مستند و با دقت بالا کنترل می‌شوند. در چنین حالتی کارمندان و کارشناسان اجزا و قطعات محتمل تخریب را شناسایی می‌کنند. ضمن اینکه نگهداری‌های پیشگیرانه برای برخی از قطعات مشخص می‌شود.

در واقع اگر بتوان در پروسه انواع نگهداری و تعمیرات مبتنی بر شکست برخی از قطعات را نجات داد، از نگهداری پیشگیرانه استفاده می‌شود.

نگهداری و تعمیرات ناب

نگهداری و تعمیرات ناب بر روی ابتکار و نوآوری تمرکز زیادی دارد. این نوع تعمیرات شرکت‌ها و صنایع را به سوی بازدهی بالا و افزایش تولید سوق می‌دهد. نگهداری و تعمیرات ناب بر روی پروسه‌های تولید متمرکز هستند. اگر وضعیت تجهیزات کارخانه یا کارگاه در بالاترین کیفیت و بهترین عملکرد باشد، افزایش تولید و بازدهی بالا را خواهیم داشت. در تعمیرات ناب، بازدهی کارخانه و صنایع به گونه‌ای برنامه‌ریزی می‌شود که راندمان امروز از روز گذشته کمتر نباشد.

نگهداری و تعمیرات بهره ور فراگیر

سیستم مدیریت نگهداشت ژاپنی نگهداری و تعمیرات بهره رو فراگیر TPM Total Productive Maintenance است که در ویرایش جدید آن 8 رکن اصلی در نظر گرفته شده است.

ارکان نگهداری و تعمیرات بهره ور فراگیر TPM:

1-  نظام آراستگی 5S

2-  نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه  PM

3-  نگهداری و تعمیرات اپراتوری (یا خودگردان)

4 - کایزن (بهبود مستمر)

5- آموزش نگهداری و تعمیرات

6-  کیفیت

7-  ایمنی و محیط زیست

8-  TPM اداری

عمده مباحث TPM روی کنترل و حذف اتلافات می باشد که شاخص اثربخشی کلی تجهیزات OEE یکی از معیارهای اصلی سنجش این مدیریت نگهداشت است.

در زمان پیاده سازی استانداردهای ایزو یکی از مواردی که مستند شده و دستورالعمل و روش اجرایی آن تدوین می گردد روش اجرایی نگهداری و تعمیرات در یک شرکت است. هدف از یک روش اجرایی نگهداری و تعمیرات، انجام فعالیت های نگهداری و تعمیرات با جهت گیری برنامه ریزی شده، پیشگیرانه و پیش بینانه به منظور حصول اطمینان از سلامت تجهیزات و ماشین آلات در زمان بکارگیری و استمرار قابلیت فرآیند است.

در حال حاضر روش‌های مدرن همچون روش نگهداری و تعمیرات تجویزی اهمیت و محبوبیت زیادی دارند. این روش‌ها می‌توانند کاهش هزینه‌های سرویس و نگهداری را به شکل مطلوب‌تری به همراه داشته باشند و عملکرد بهینه دستگاه‌ها را افزایش دهند.


 فایلpdf:دریافت

مدیریت چرخه ی محصول

  • ۲۴

مدیریت چرخه عمر محصول یا Product Lifecycle Management ) (PLM، یک فرآیند و راهکار مدیریت سازمان است، که در آن تمام چرخه‌ حیات محصول از زمان شکل گیری ایده در ذهن، طراحی، مهندسی، ساخت و تولید، بازاریابی و فروش، پشتیبانی از محصول و درنهایت بازیافت آن به‌ طور کامل مدیریت‌ شده و باعث ادغام و ایجاد یکپارچگی بین افراد، اطلاعات، ابزارها و فرآیندهای سازمان جهت ایجاد یک زیرساخت مطلوب از اطلاعات و مهندسی محصول به‌طور هم‌ زمان میگردد.

این ایده بر این باور است که تمام اطلاعات در چرخه عمر محصول باید به داده (DATA) تبدیل‌ شده و در یک پایگاه واحد اطلاعاتی نگهداری شوند تا بتوان به بهترین شکل آن‌ها را مدیریت کرد. امروزه به دلیل اینکه سرعت انتقال، بهینه سازی و استفاده مجدد از اطلاعات و مدیریت صحیح داده ها یک اصل برای تولید محصول جدید و به ‌موقع در بازار است.

 

مفهوم محصول ( product)

منظور از محصول هر کالا یا خدمتی است که یک سازمان آن را طراحی و به مشتریان عرضه می‌کند. در مرحل اول هر سازمان محصول خود را با توجه به جمعیت هدفش طراحی می‌کند. بعد از طراحی اولیه، مدل‌ها و نمونه‌های اولیه می‌سازد و بازارپسندی آن‌ها را امتحان می‌کند.اگر نمونه‌های اولیه، در کسب رضایت مشتری موفق عمل کنند، محصول وارد فاز تولید یا ارائه به صورت انبوه می‌شود.

 

مفهوم چرخه عمر ( lifecycle)

چرخه عمر محصول در راهکار PLM شامل پنج مرحله است که در شکل زیر نشان داده شده و هر مرحله محصول در وضعیت متفاوتی قرار دارد.

 

 

امروزه تکنولوژی مهندسی محصولات تعیین کننده‌ی موفقیت آن‌ها در بازار است که این مسئله باید در زمان توسعه‌ ی محصول مورد توجه قرار گیرد. شکل زیر میزان اثر و اهمیت هر کدام از راهکارهای چهارگانه‌ی سازمانی را در مراحل مختلف عمر هر محصول نشان می‌ دهد. همانطور که مشاهده می‌ شود PLM در مرحله تحقیق و توسعه بیشترین اثر و اهمیت را  داراست.

 

راهکار  PLM با ثبت تجارب به ‌دست ‌آمده از ساخت نمونه های قبلی در قالب نیازمندی‌های مشتریان منجر به بهبود محصول یا توسعه‌ محصولات جدید خواهد شد. این راهکار بر پایه ایجاد زیرساخت اطلاعاتی منسجم و یکپارچه از اطلاعات محصول و دسترسی لحظه ای افراد به اطلاعات به‌ روز استوار است.

 

از مزایای PLM میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

 

 امکان پیشبینی هزینه ها برای حفظ سرمایه

کم کردن اتلاف زمان و انرژی

امکان استفاده چندباره از اطلاعات ذخیره شده

سرعت بخشیدن به روند طراحی و ساخت

افزایش کیفیت ساخت محصول

 

PLM فرآیندهای کاری را آسان و ساده می‌کند. درواقع فرآیندهای کاری شما همان فرآیندهای طراحی، تأمین و تولید محصولات هستند. این فعالیت‌ها همه روزه در سازمان شما در حال انجام هستند و PLM آن‌ها را بهینه خواهد کرد. بهبود فرآیندها نتیجه‌ی تفکر نوآورانه، استفاده از Best Practice ها و افزایش راندمان کار افراد در چرخه عمر محصول است.

در نهایت PLM به معنای جستجو و پیاده‌ سازی بهترین تکنولوژی‌ها و فرآیندهای نوآورانه به منظور انجام طراحی و تولید محصولات برای بازار با کمترین قیمت ممکن و با بالاترین بهره‌ وری است. بعضاً از PLM به عنوان یک نرم‌افزار کامپیوتری نام برده می‌شود، اما باید به خاطر داشت که نرم‌افزار فقط یکی از ابزارهاست.